Op donderdag 20 november hield het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap een ‘vragenuurtje’ op twitter. Dit omhelsde een strategisch ingepland moment waarop het ministerie bij eenvoudige vragen haar propaganda kwijt kon en kritisch inhoudelijke vragen geheel links kon laten liggen.
Het ministerie veranderde een uur lang in een gerichte vraag-en-antwoord-machine met een vooraf ingevuld reclameformat. Toen van @93koen de vraag kwam: “Hoe kan ik zoveel mogelijk geld van de overheid krijgen met het leenstelsel, zonder het terug te moeten betalen?” en het ministerie doodleuk antwoordde met: “Nu al besluiten dat je 35 jaar lang zo min mogelijk wilt verdienen en een partner vermijden die wel verdient,” achtten wij het wel eens tijd voor wat eerlijke antwoorden. Bij dezen.
Vraag: Helft hbo-studenten ziet af van master bij #leenstelsel #studievoorschot Gaat dat leiden tot betere kenniseconomie?
OCW-Antwoord: Onjuiste aanname; klein, tijdelijk effect is wel mogelijk. Opbrengst #studievoorschot wordt geïnvesteerd in kwaliteit ho
Eerlijk antwoord: Deze vraag is afgeleid uit het rapport ‘De vraag naar studentenhuisvesting en het effect daarop van de kabinetsmaatregelen Hoger Onderwijs’ van ABF Research. Dit is een onderzoek verricht in opdracht van het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. ABF Research heeft vragenlijsten verstuurd en deze zijn ingevuld door 6.000 respondenten. Uit dit rapport blijkt inderdaad dat 50% van de hbo-studenten die van plan is een master te gaan doen, besluit dit niet te doen bij de invoering van een leenstelsel. In dit percentage is echter ook het aantal hbo’ers meegenomen dat sowieso geen master zou gaan doen, waardoor OCW stelt dat het een onjuiste aanname is en er een controlevraag gesteld moest worden. Helaas voor ons ministerie is deze controlevraag wel degelijk gesteld (zoals te zien in tabel C.3 van het onderzoeksrapport). Het percentage hbo’ers dat afziet van een master, terwijl zij dit wel van plan waren, komt hierdoor uit op 40%, niet 50%. Ondanks Kamervragen, vragen in debatten en vragen in hun vragenuurtje, weigert het ministerie pertinent te reageren op deze cijfers. Het antwoord is dus: ‘Nee, niet de helft ziet er van af, maar 40%. Dit is inderdaad vrij slecht voor de kenniseconomie.’
Vraag: Wat is de compensatie voor student met hoge studieschuld door studievertraging door gebrek aan stages?
OCW-antwoord: gunstige terugbetaalvoorwaarden naar draagkracht.
Eerlijk antwoord: Ons woordenboek omschrijft compensatie als volgt: ‘(de; v) vergoeding, schadeloosstelling; vereffening’. Een algemene maatregel die voor eenieder geldt valt niet onder vergoeding, schadeloosstelling, dan wel vereffening. Wij bieden de minister graag een woordenboek aan, mocht dit toekomstige onzalige wetsvoorstellen helpen voorkomen. Wat studenten met studievertraging door een gebrek aan stages wél kunnen doen, is aanspraak proberen te maken op een vergoeding uit het profileringsfonds op grond van een onvoldoende studeerbare opleiding (art. 7.51 lid 2 sub f WHW), of het proberen uit te vechten via een civiele procedure.
Vraag: Waarom mogen alle studenten door studievoorschot straks hun studiekosten niet meer aftrekken van belasting? Einde Leven Lang Leren?
OCW-antwoord: Dit geldt alleen voor studiefinanciering waarbij sociale voorwaarden gelden. Bij Levenlangleren is wel aftrek mogelijk.
Eerlijk antwoord: Allereerst; wat wordt er bedoeld met ‘studiefinanciering waarbij sociale voorwaarden gelden’? Het idee achter dit wetsvoorstel is dat elk ‘sociaal’ aspect van een studiefinancieringsstelsel wordt verwijderd. Het eerlijk antwoord op deze vraag is dat het afschaffen van belastingaftrekbare scholingsuitgaven louter financiële motieven kent. Het kost namelijk –geschat- €155 miljoen als dit niet gebeurt. OCW heeft aangegeven dat het apert onmogelijk is om dit met cohortgarantie in te voeren, omdat het absoluut geenszins echt niet mogelijk is om uitzonderingen te maken. Behalve voor studenten die het levenlanglerenkrediet aanvragen, voor hen kan het wel.
Vraag: Mbo’er neemt studieschuld mee naar hbo onder voorwaarde studievoorschot. Gevolg hogere rente. Waarom openbreken leenvoorwaarde?
OCW-antwoord: Nieuwe voorwaarden zijn gunstiger: gemiddeld iets hogere rente maar over het geheel (veel) lagere maandlasten
Eerlijk antwoord: Ondanks dat dit antwoord van het ministerie totáál geen antwoord geeft op de vraag, hebben zij deze keuze wel toegelicht in de memorie van toelichting van het wetsvoorstel. Hier stellen zij: “Wanneer deze studenten [mbo-scholieren] doorstromen naar het hbo, krijgen zij te maken met het nieuwe stelsel van studiefinanciering, en de terugbetalingsvoorwaarden die daar
gelden. Zou de regering voor deze studenten geen voorziening treffen, dan zouden er studenten kunnen zijn die meer dan 12% van hun inkomen zouden moeten inzetten voor aflossing van hun studieschuld, vanwege de samenloop van deze naast elkaar bestaande schulden. De regering heeft daarom geregeld dat de terugbetalingsregeling zoals die gaat gelden in het hoger onderwijs, ook van toepassing zal zijn op een eventuele opgebouwde mbo-studieschuld van mbo-studenten die doorstromen naar het hbo.” Wedervraag: Waarom kan een hbo’er die doorstroomt naar het wo wel kiezen tussen terugbetaalvoorwaarden en een mbo’er niet?
Vraag: Waar gaat mijn geld volgend jaar naartoe?
OCW-antwoord: Jij studeert nu toch al? Voor huidige bachelor- of masterstudenten geldt het studievoorschot niet
Eerlijk antwoord: Dit is een mooi voorbeeld van het compleet ontwijken van een vraag. De beste student in kwestie wilt volgend jaar een master doen en doet nu een bachelor, dus geldt het wel voor hem. Daarnaast geldt het leenstelsel natuurlijk gewoon voor iedereen, al is het alleen doordat de scholingsuitgaven van elke student niet langer belasting aftrekbaar zullen zijn. Dat terzijde, waar het geld heen gaat weet helemaal niemand.
Vraag: Nederland heeft al hoogste private schuld, waarom wil @MinOCW dit door #studievoorschot erger maken?
OCW-antwoord: Hypotheek is echt iets anders dan investeren in je eigen toekomst (lenen onder gunstige voorwaarden, naar draagkracht terugbetalen)
Eerlijk antwoord: Een hypotheek is het investeren in je toekomstig woongenot waarvan de hoogte wordt bepaald aan de hand van je draagkracht. Een wereld van verschil zit hier dus niet echt in, daarnaast: een schuld is een schuld, ongeacht het label. Maar goed, zoals de minister al aan gaf tijdens het Kamerdebat: “Lenen doet iedereen, dus we moeten even normaal doen”. Dat de economische crisis te wijten is aan ondoordachte uitgave van leningen, maakt haar dan ook niet uit. Dat is eerlijk.
Vraag: Waarop baseert @MinOCW de veronderstelling dat uitvaleffect tijdelijk is?
OCW-antwoord: Internationaal vergelijkend onderzoek, o.a. CHEPS
Eerlijk antwoord: Op andere vragen over internationale vergelijkingen heeft het ministerie aangegeven dat het hier ‘om een Nederlands stelsel gaat’, en internationale vergelijkingen niet gemaakt kunnen worden. Tenzij de uitkomst daarvan gunstig is ten opzichte van het leenstelsel. Dan wel. Daarnaast concludeert het CHEPS-rapport, ‘International experiences with student financing’, juist dat de toegankelijkheid in het geding kan komen met de invoering van een leenstelsel. Daarnaast waarschuwt CHEPS dat in andere landen, zoals Australië, het aantal aanmeldingen hoger is dan het aantal beschikbare plaatsen. Door dit verschijnsel is er inderdaad geen daling in het aantal studenten te zien. CHEPS waarschuwt er expliciet voor dat dit in Nederland anders is. Het eerlijke antwoord is dus dat de veronderstelling dat het uitvaleffect tijdelijk is, meer hoop is dan waarheid.
Vraag: Klopt het dat als ik modaal verdien het niet uitmaakt of ik 15000/90000 leen. Bij beide betaal ik 35 jaar, €47 per maand.
OCW-antwoord: Als je modaal verdient betaal je minder af dan wanneer je meer verdient. Dat is het sociale karakter van het studievoorschot.
Eerlijk antwoord: OCW is er wederom in geslaagd totaal geen antwoord te geven op de vraag. Het antwoord is: Ja, dat klopt. Je kunt €90.000 lenen, dit maakt voor je maandbedrag helemaal niets uit.
Vraag: Ik snap niet waar het geld blijft @MinOCW, wat zie ik in 2015/16 terug van het leenstelsel?
OCW-antwoord: De eerste 4 lichtingen studenten onder studievoorschot krijgen vouchers om na 5 jaar in te zetten voor extra opleiding.
Eerlijk antwoord: Het eerlijke antwoord op deze vraag is: ‘Niets’. Ga je in 2015/16 studeren? Dan krijg je geen basisbeurs meer, maar de kwaliteitsimpuls is nog lang niet merkbaar aanwezig in je onderwijs. De vouchers die je krijgt, kun je tevens niet inzetten voor een ‘extra opleiding’ –zoals het ministerie zegt-, maar voor één jaar extra studie. De overige jaren die je studie kost, mag je weer besteden aan het ophogen van je studieschuld. Dan merk je wellicht wél iets van de kwaliteitsimpuls. Mocht je na je studie vanaf 2015/16 klaar zijn met studeren, wat in principe goed mogelijk is, dan merk je dus helemaal nooit iets van welke kwaliteitsimpuls dan ook. Je krijgt wel de voucher, maar daar heb je dus niks aan.
Dit waren de meest relevante vragen die OCW halfslachtig of simpelweg foutief heeft beantwoord. Daarnaast zijn er natuurlijk ook uitstekende vragen gesteld waar geheel geen antwoord op is gekomen. Deze beantwoorden wij graag voor u.
Vraag: Behoud je je recht op een basisbeurs in de bachelor als je je komende januari voor één maand inschrijft?
Eerlijk antwoord: Ja, dus doe dit vooral. Zoek een willekeurige opleiding die een februari-instroom heeft en schrijf je hier voor in, dan behoud je je recht op een basisbeurs. Zorg wel dat het niet de opleiding is die je ook daadwerkelijk wilt gaan volgen, ze kunnen je namelijk wel een negatief bindend studieadvies geven en je uitsluiten van inschrijving in het volgende jaar.
Vraag: Wat gebeurt er met de kinderbijslag die de ouders ontvangen?
Eerlijk antwoord: De kinderbijslag vervalt zodra je een studie gaat doen in het hoger onderwijs, ongeacht je leeftijd. De minister ziet namelijk het ov-reisrecht ook als ‘overheidssteun’. Dat je hier lastig je brood of huur mee kunt betalen, maakt haar niet uit.
Vraag: Kan @Duostudent de druk wel aan, is de nieuwe wetgeving volledig van kracht in sep-’15?
Eerlijk antwoord: Nee. Duo kan de druk niet aan, daarom wordt het voorstel gefaseerd ingevoerd. DUO heeft een uitvoeringstoets gedaan om te kijken of deze gefaseerde invoering wel haalbaar is. Van de onderdelen die zij beoordelen als ‘zwaar’, kunnen ze nog niet bepalen hoeveel tijd ze gaan kosten. Van de 12 onderdelen, beoordelen ze er 8 als ‘zwaar’. Ofwel, van 66% van de wijzigen hebben ze geen idee hoeveel tijd de invoering gaat kosten. KPMG heeft de uitvoerbaarheid ook geauditeerd en ziet ook nog gevaren in de planning van uitvoering. Met name doordat een detailplanning geheel ontbreekt.
Deel dit bericht