De studentenwereld staat op haar kop nu de Batavierenrace, de grootste estafetteloop ter wereld, is afgelast. De estafetteloop draait al 53 jaar op vrijwilligers, maar die zijn schaars: studenten hebben steeds minder tijd voor activiteiten naast hun studie. Met de dreigende langstudeerboete zal de Batavierenrace niet de enige vorm van vrijwilligerswerk zijn die de komende tijd van de kaart zal verdwijnen, vrezen de Landelijke Studentenvakbond en de Landelijke Kamer van Verenigingen.
Vrijwilligerswerk staat onder druk
Sinds de langstudeerboete is aangekondigd, is het aantal studenten dat bereid is om vrijwilligerswerk te doen afgenomen. Dat is schrikbarend, want veel vrijwilligerswerk draait juist op studenten. Denk aan soepkeukens die door verenigingen worden opgezet, studenten die de tijd nemen om wekelijks een koffietje te doen met eenzame ouderen, studenten die de straat op gaan om geld in te zamelen voor goede doelen, studenten die kinderen van vluchtelingen helpen met Nederlands leren, studenten die tuinierswerk doen voor mensen die dat zelf niet meer kunnen… noem maar op! Kortom, veel van de hulp die nu geboden wordt aan kwetsbare mensen in onze samenleving, zal straks weg komen te vallen.
Studenten doen graag vrijwilligerswerk; 65% van de studenten op dit moment, 20% hoger dan het Nederlandse gemiddelde.[1] Met de langstudeerboete wordt studenten de kans ontnomen om de samenleving te helpen. De Batavierenrace is nu al gesneuveld, maar er zal nog een heleboel meer moeten worden opgeofferd door maatschappij en student.
Studenten komen niet meer rond
Studenten staan er financieel namelijk niet goed voor. Als één van de weinige groepen in Nederland gaan studenten er komende jaren op achteruit, en niet zo’n klein beetje ook. Studenten zullen er in 2025 met 6.6% op achteruitgaan, lieten koopkrachtplaatjes van het Nibud zien.[2] Dat betekent dat ze per maand 113 euro armer worden. Ondanks de terugkeer van de basisbeurs, blijft de totale studieschuld onder studenten stijgen, toonde het CBS aan. In deze cijfers is de impact van een eventuele langstudeerboete nog niet eens meegerekend. [3]
Studenten in Nederland werken daarnaast het meest van alle studenten in Europa: 88% van de studenten in Nederland werkt.[4] Dit doen ze gemiddeld 15 uur per week, waarbij 30 uur in de week voor een aanzienlijk deel van de studenten niet vreemd is. Veel studenten lopen daarom ook studievertraging op, omdat ze veel tijd naast hun opleiding kwijt zijn om überhaupt rond te komen, waardoor ze niet aan het studeren toekomen. Het is dus haast paradoxaal om studeren met een boete duurder te maken, je zorgt er alleen maar voor dat ze langer over hun opleiding moeten doen!
Is er nog een toekomst voor vrijwilligerswerk?
Het is dus logisch dat studenten als eerst zullen gaan snijden in de tijdsbesteding die ze financieel het minst oplevert: vrijwilligerswerk. Als je moet kiezen tussen vrijwilligerswerk doen voor thuis- en daklozen, of voorkomen dat je zelf dakloos wordt, dan is de keuze snel gemaakt. Vrijwilligerswerk is misschien vrijblijvend voor studenten, maar het belang daarvan voor onze samenleving niet… Daarom slaan studentenvakbonden- en verenigingen de handen ineen om komende tijd de langstudeerboete van tafel te vegen, beginnende met een protest op de Koekamp in Den Haag op 18 oktober om 12:00. We roepen de laatste generatie actieve studenten (en alle andere mensen in Nederland die de toegevoegde waarde van vrijwilligerswerk erkennen) op, om te voorkomen dat ze daadwerkelijk de laatste generatie actieve studenten worden. Hopelijk kunnen onze kinderen en kleinkinderen elkaar dan wel nog treffen op de Batavierenrace.
[1] https://www.rijksoverheid.nl/documenten/rapporten/2024/09/05/handreiking-studentenhuisvesting
[2] https://www.nibud.nl/nieuws/kleine-koopkrachtstijging-voor-meeste-huishoudens/
[3] https://www.cbs.nl/nl-nl/nieuws/2024/41/minder-mensen-met-studieschuld
[4] https://www.nibud.nl/onderzoeksrapporten/rapport-studentenonderzoek-2024/
Dit opinieartikel is verschenen in de Volkskrant op 17 oktober
Deel dit bericht